เคยสงสัยหรือไม่? ว่าทำไมทุกครั้งที่เริ่มเข้าสู่ช่วงผลัดเปลี่ยนของฤดูกาล อากาศที่เปลี่ยนแปลงไปถึงมีผลกระทบต่อร่างกาย ทำให้เราคัดจมูก มีน้ำมูก ตลอดจนอาการไอ จามอยู่เสมอ ซึ่งถ้าใครไม่รู้ก็อาจจะอนุมานได้ว่าอาการที่กำลังเป็นนั้นคืออาการหวัดแบบทั่ว ๆ ไป แต่ในความเป็นจริงแล้วนี่อาจเป็นสัญญาณของ “โรคภูมิแพ้ทางเดินหายใจ” ที่คุณอาจไม่เคยรู้ตัว!
หากคุณก็เป็นคนหนึ่งที่มีอาการป่วยง่ายและเป็นหวัดบ่อย แต่ไม่แน่ใจว่าสิ่งที่กำลังเผชิญอยู่นั้น มีสาเหตุมาจากระบบภูมิคุ้มกันของตนเองที่อ่อนแอ จนทำให้กลายเป็นภูมิแพ้อากาศหรือไม่ บทความนี้มีคำตอบ พร้อมบอกต่อวิธีป้องกันและวิตามินเสริมสำหรับคนเป็นภูมิแพ้โดยเฉพาะ
สัญญาณบ่งชี้…ว่าเป็นภูมิแพ้อากาศ
อาการที่เป็นสัญญาณบ่งชี้ที่พบได้บ่อยเกี่ยวกับความบกพร่องของภูมิคุ้มกัน แสดงให้เห็นว่าร่างกายอ่อนไหวต่อการเปลี่ยนแปลงของอากาศ สามารถดูได้จากอาการเหล่านี้
- คัดจมูก รู้สึกหายใจได้ไม่สะดวก ทั้งยังทำให้เสียงอู้อี้ เพราะจมูกตัน
- มีอาการน้ำมูกไหลและมีสีใส บางรายอาจมีอาการจามร่วมด้วย
- ในกรณีที่มีอาการมาก จะทำให้หายใจติดขัดจนต้องใช้การอ้าปาก เพื่อช่วยหายใจ
- มีเสมหะไหลลงคอ ทำให้ต้องกระแอมบ่อยมากขึ้น
- บางรายอาจมีอาการคันบริเวณดวงตา หูอื้อ และรู้สึกมึน อ่อนเพลียหลังตื่นนอนได้
- อาการภูมิแพ้อากาศมักจะแสดงให้เห็นในช่วงตอนเช้าและตอนกลางคืน
สาเหตุของภูมิแพ้อากาศ…เกิดขึ้นได้อย่างไร?
รู้หรือไม่ว่าโรคภูมิแพ้เป็นโรคที่พบได้บ่อยที่สุดในคนไทย และกว่า 60% ของคนที่เป็นโรคนี้จะมีอาการอักเสบบริเวณเนื้อเยื่อจมูกแบบเรื้อรัง ด้วยเหตุนี้ จึงทำให้ระบบภูมิคุ้มกันของร่างกายไวต่อการตอบสนองของสารก่อภูมิแพ้ในอากาศ โดยจะสามารถแบ่งได้เป็น 2 ประเภท ดังนี้
- ภูมิแพ้อากาศตามช่วงฤดูกาล (Seasonal Allergic Rhinitis) สารก่อภูมิแพ้บางชนิดที่เกิดขึ้นหรือกระจายในอากาศจะมีปริมาณมากขึ้นในบางฤดูกาล อาทิ ภูมิแพ้เกสรดอกไม้ ภูมิแพ้ที่เกิดจากดอกหญ้าช่วงก่อนฤดูฝน เป็นต้น
- ภูมิแพ้อากาศตลอดทั้งปี (Perenial Allergic Rhinitis) เกิดจากการรับสารก่อภูมิแพ้เข้าสู่ร่างกาย มีปัจจัยมาจากสภาพแวดล้อมที่เกิดได้ทุกฤดูกาล อาทิ ไรฝุ่น แมลงสาบ รังแค สุนัข แมว หรือเชื้อรา เป็นต้น
นอกจากนี้ โรคภูมิแพ้ทางเดินหายใจยังสามารถส่งต่อกันได้ผ่านทางกรรมพันธุ์ หากมีคุณพ่อหรือคุณแม่ที่มีอาการเกี่ยวกับภูมิแพ้และทางเดินหายใจ ลูกก็อาจจะมีโอกาสเป็นโรคดังกล่าวได้ประมาณ 50-70% เลยทีเดียว
วิธีป้องกันตนเองจากภูมิแพ้อากาศ
สำหรับวิธีการป้องกันตนเองจากโรคภูมิแพ้ทางอากาศนั้น มีอยู่หลากหลายวิธีการ และต้องเริ่มจากการดูแลตัวเองด้วยความใส่ใจ ประกอบกับการทานอาหารเสริมวิตามินแก้ภูมิแพ้ และเสริมภูมิต้านทาน เพื่อบำรุงให้ระบบร่างกายแข็งแรง พร้อมรับมืออาการป่วยได้อย่างมั่นใจ
- เข้ารับการตรวจและวินิจฉัยสารก่อภูมิแพ้
วิธีป้องกันที่ดีที่สุด ต้องค้นหาให้พบว่าแท้จริงแล้วร่างกายของเราอ่อนไหวต่อสารก่อภูมิแพ้ประเภทไหน โดยแพทย์จะทำการทดสอบผ่านการเจาะเลือดที่สามารถทดสอบได้ทั้งสารก่อภูมิแพ้อาหาร และอากาศ เมื่อรู้ผลที่แน่ชัดแล้วจะได้วางแผนรับมือ พร้อมดูแลร่างกายให้ห่างไกลจากอาการแพ้ได้อย่างมั่นใจ - หลีกเลี่ยงสารก่อภูมิแพ้
อีกหนึ่งวิธีป้องกันในกรณีที่ยังไม่ทราบแน่ชัดว่าร่างกายของเราแพ้สารประเภทไหนเป็นพิเศษ สิ่งที่ทำได้ง่ายที่สุดคือ การหลีกเลี่ยงทุกปัจจัยที่มีแนวโน้มเป็นตัวกระตุ้นให้อาการภูมิแพ้อากาศกำเริบ ไม่ว่าจะเป็นฝุ่นละออง ควันรถยนต์ ควันบุหรี่ ควันธูป กลิ่นน้ำหอม ตลอดจนสารเคมีที่ทำให้เนื้อเยื่อในจมูกเกิดอาการระคายเคืองทุกชนิด - ดูแลความสะอาดภายในบ้าน
สำคัญที่สุดคือการรักษาความสะอาด โดยเฉพาะอย่างยิ่งกับห้องนอนที่เราใช้เวลามากกว่า 8 ชั่วโมงต่อวัน เพื่อป้องกันไม่ให้เกิดฝุ่นละอองสะสม และไรฝุ่นอันเป็นสาเหตุหลัก ๆ ที่ทำให้อาการภูมิแพ้กำเริบ
การดูแลตัวเองจากโรคภูมิแพ้อากาศ
- หมั่นออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ เพื่อเสริมสร้างภูมิคุ้มกันที่แข็งแรง พร้อมบำรุงระบบในร่างกายให้สามารถทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพได้ง่าย ๆ ด้วยการเริ่มต้นออกกำลังกายจากท่าพื้นฐาน และแบ่งเวลาให้สามารถทำได้แบบเสมอต้นเสมอปลาย อย่างน้อยวันละ 30 นาที ประมาณ 2-3 ครั้งต่ออาทิตย์
- นอนหลับพักผ่อนให้เพียงพอ เพราะร่างกายของเราจะซ่อมแซมส่วนที่สึกหรอได้ดีที่สุดในช่วงที่ร่างกายกำลังพักผ่อน ดังนั้น การจัดตารางเวลานอนหลับให้เพียงพอ และมีคุณภาพ จะช่วยลดโอกาสการเกิดภูมิแพ้ได้อย่างแน่นอน
- ทานอาหารที่ดีและมีประโยชน์ YOU ARE WHAT YOU EAT เป็นสำนวนที่ใช้ได้เสมอ เช่นเดียวกันกับกรณีนี้ เพราะการทานแต่สิ่งที่มีประโยชน์จำพวก โปรตีน ผัก และผลไม้ จะช่วยเพิ่มภูมิต้านทานให้แก่ร่างกายได้ต่อสู้กับโรคภูมิแพ้ได้อย่างมีประสิทธิภาพ
- ทานวิตามินซีเสริมภูมิต้านทาน เนื่องจากวิตามินซีมีส่วนช่วยในการแก้ภูมิแพ้ เพราะช่วยป้องกันการหลั่งสารฮีสตามีนที่เป็นส่วนสำคัญก่อให้เกิดอาการภูมิแพ้ ทั้งยังช่วยเสริมสร้างภูมิต้านทาน พร้อมรับมือกับทุกอาการป่วยได้อย่างมั่นใจ
สำหรับคนที่เป็นภูมิแพ้ แต่ไม่รู้จะเลือกกินวิตามินอะไรดี ให้ลองมองหาผลิตภัณฑ์ที่มีสารสกัดอะเซโรล่าเชอร์รี่, Quercetin, วิตามินดี และวิตามินซี ตัวช่วยที่จะเข้ามาเสริมสร้างเกราะป้องกัน พร้อมกระตุ้นการทำงานของเม็ดเลือดขาว ให้ลดความเสี่ยงและความรุนแรงจากอาการป่วย เป็นหวัด รวมถึงอาการของโรคภูมิแพ้ทางเดินหายใจได้อย่างมีประสิทธิภาพ
แหล่งอ้างอิง :
*1. โรงพยาบาลสมิติเวช. 6 กลุ่มอาหารช่วยต้านโรคภูมิแพ้. สืบค้นเมื่อวันที่ 20 ตุลาคม 2565 จาก https://www.samitivejhospitals.com/th/article/detail/6-%E0%B8%81%E0%B8%A5%E0%B8%B8%E0%B9%88%E0%B8%A1%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%95%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%99%E0%B8%A0%E0%B8%B9%E0%B8%A1%E0%B8%B4%E0%B9%81%E0%B8%9E%E0%B9%89
*2. โรงพยาบาลนครธน. ภูมิแพ้อากาศ อาหาร โรคธรรมดาที่ไม่ธรรมดา. สืบค้นเมื่อวันที่ 20 ตุลาคม 2565 จาก https://www.nakornthon.com/article/detail/%E0%B8%A0%E0%B8%B9%E0%B8%A1%E0%B8%B4%E0%B9%81%E0%B8%9E%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A8-%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%AB%E0%B8%B2%E0%B8%A3-%E0%B9%82%E0%B8%A3%E0%B8%84%E0%B8%98%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B8%94%E0%B8%B2%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B9%84%E0%B8%A1%E0%B9%88%E0%B8%98%E0%B8%A3%E0%B8%A3%E0%B8%A1%E0%B8%94%E0%B8%B2#:~:text=%E0%B8%A0%E0%B8%B9%E0%B8%A1%E0%B8%B4%E0%B9%81%E0%B8%9E%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A8%E0%B8%95%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%8A%E0%B9%88%E0%B8%A7%E0%B8%87%E0%B8%A4%E0%B8%94%E0%B8%B9%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A5,%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%B0%E0%B8%AA%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%81%E0%B9%88%E0%B8%AD%E0%B8%A0%E0%B8%B9%E0%B8%A1%E0%B8%B4%E0%B9%81%E0%B8%9E%E0%B9%89%E0%B8%97%E0%B8%B5%E0%B9%88
*3. โรงพยาบาลซีจีเอช พหลโยธิน. โรคภูมิแพ้อากาศ ดูแลตัวเองอย่างไรให้ไม่ “แพ้”. สืบค้นเมื่อวันที่ 20 ตุลาคม 2565 จาก https://www.cgh.co.th/article-detail.php?item=325#:~:text=%E0%B8%A7%E0%B8%B4%E0%B8%98%E0%B8%B5%E0%B8%9B%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%87%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%99%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%20%22%E0%B9%81%E0%B8%9E%E0%B9%89%22&text=%E0%B8%AB%E0%B8%A5%E0%B8%B5%E0%B8%81%E0%B9%80%E0%B8%A5%E0%B8%B5%E0%B9%88%E0%B8%A2%E0%B8%87%E0%B8%9B%E0%B8%B1%E0%B8%88%E0%B8%88%E0%B8%B1%E0%B8%A2%E0%B8%81%E0%B8%A3%E0%B8%B0%E0%B8%95%E0%B8%B8%E0%B9%89%E0%B8%99%20%E0%B9%84%E0%B8%A1%E0%B9%88,%E0%B9%84%E0%B8%A1%E0%B9%88%E0%B9%83%E0%B8%AB%E0%B9%89%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%A0%E0%B8%B9%E0%B8%A1%E0%B8%B4%E0%B9%81%E0%B8%9E%E0%B9%89%E0%B8%81%E0%B8%B3%E0%B9%80%E0%B8%A3%E0%B8%B4%E0%B8%9A&text=%E0%B8%94%E0%B8%B9%E0%B9%81%E0%B8%A5%E0%B8%84%E0%B8%A7%E0%B8%B2%E0%B8%A1%E0%B8%AA%E0%B8%B0%E0%B8%AD%E0%B8%B2%E0%B8%94%E0%B8%A0%E0%B8%B2%E0%B8%A2%E0%B9%83%E0%B8%99%E0%B8%9A%E0%B9%89%E0%B8%B2%E0%B8%99,%E0%B8%A5%E0%B8%94%E0%B8%81%E0%B8%B2%E0%B8%A3%E0%B8%81%E0%B8%B1%E0%B8%81%E0%B9%80%E0%B8%81%E0%B9%87%E0%B8%9A%E0%B8%9D%E0%B8%B8%E0%B9%88%E0%B8%99
